ELKARRIZKETA: Gerra Zibila Muskizen, Anparoren eskutik

Oihane Redondo, María Martínez, Aidé Martín eta Maialen Santos

Amparok 96 urte ditu eta Burgosen jaio zen. Bost urterekin bere familia Muskizera joan zen bizitzera eta bertan pasatu zuen gerra zibileko garaia. Pobrezia, gosea, estraperloa, bonbardaketak eta gerraosteko errepresioari buruz hitz egin digu elkarrizketa honetan.


Clickatu hemen elkarrizketa deskargatzeko.

ELKARRIZKETA: Jose Sanchez, 1934an jaioa, Barakaldokoa.

Enara Herranz, Alazne Sesmero, Gaizka Castillero eta Irati Diego

50. hamarkadan Espainiako ekonomia berpizten eta modernizatzen hasi zen, eta industrializazioak lehen pausuak eman zituen. Horregatik, landetan bizi ziren pertsona asko eta asko hirietara joan ziren bizitzera, lan eskari handiagoa baitzegoen. Gainera, nekazaritza mekanizatzen hasi zen, eta lan gutxiago zegoen nekazarientzat.1940 eta 1960. urteen artean hazkunde demografiko handia gertatu zen Barakaldon inmigrazioaren ondorioz. Gaur egun gertatzen ari den bezala, gero eta jende gehiago etortzen zen atzerritik eta horrek segurtasun eza eta etsaitasuna sortu zuen herrialde ezberdinetako langileriaren artean. Bertakoei lana lapurtzera etortzen zirela leporatzen zieten immigranteei, eta arrazismoa nagusitu zen langileen artean. Burgosetik, Palenziatik, Galizatik...etortzen zirenei “Maketo” edota “Koreano” deitzen zitzaien.

  

Jose Sanchez eta Julia Perez Barakaldon jaio ziren, guda garaian. Lehenengo pertsonan bizi izan zituzten gerraren ankerkeria eta haren ondorioak.

Gosea, hotza, txirotasuna eta heriotza ate-jo etengabean.

Historiaren lekuko eta biziraule izan direlako jasotzen dugu gaur haien testigantza. Eta historia eraiki zutelako kontatzen digute gaur haien istorioa.

ELKARRIZKETA: Autarkia eta estraperloa Espainiako gerraoste garaian

Uxue Casanova, Uxue Valero, Jon Rivero eta Iraide Calderón

Espainiak gerra zibilaren ostean beraren biztanleriaren eta bere gaitasun produktiboaren zati handi bat galdu zuen . Eskasiaren ondorioz, miseriak eta gose egoerak sortu ziren. Frankoren alderdia indarkeria areagotu zuen errepresioarekin eta zigorren bidez. Honen ondorioz, irabazleen (Frankoren alderdikoek) eta galtzaileen (errepublikanoak) artean desberdintasun handia zegoen,  ez zegoen adiskidetzeko modurik.

Elkarrizketa hau gerra zibilaren gerraostea bizi izan zuen Teodoro izeneko agure bati egin diogu, beraren herriaren eta  familiaren egoera ekonomikoari buruz galdetu diogu, baita Francoren erregimenari buruzko hainbat galdera egin dizkiogu, nola eragiten zuen bere diktaduraren murrizketak eta zer egiten zuten bizitzari aurre egiteko.